 |
Almancada emir vermek üc sekilde yapilir, Singular (Tekil) tek kisiye emir veriliyorsa, Plurar (Cogul) birden fazla kisiye emir veriliyorsa, Höflichkeitform (Resmi) Nezaket gerektiren durumlarda. |
|
|
| .. |
Imperativ
Türkçe’de bir eylemin (oluşun) yerine getirilmesi için karşımızdaki kişiye; “yap!, git!, Söyle!” şeklinde emir verir ya da ikazda bulunuruz. Bu durumda fiillerin emir kipi haline geçirilmesinde –mek. –mak, ekleri kaldırılır.
gelmek – gel!
yapmak – yap!
söylemek – söyle!
öğrenmek – öğren!
Almanca’da ise bir fiilin emir kipi teşkil edilirken. emir kipi yapılacak olan fiilin mastar halinin sonunda bulunan (-n) harfi kalkar.
kommen -gelmek
komme ! –gel !
machen -yapmak
mache ! –yap !
sagen – söylemek
sage ! – söyle !
Gündelik konuşmalarda bu durum dışında, fiillerin “en takısı kaldırılarak da emir kipi yapılmaktadır.
Komm ! – gel!
Geh ! – git!
Sen şahıs zamiri ile şimdiki zaman çekimi yapılırken (-i) halinde değişen fillerin emir sıraları da bu değişen (i) inceltme hali ile yapılır.
nehmen – almak
du nimmst – sen alıyorsun
nimm ! – al!
geben– vermek
du gibst – sen veriyorsun
gib! – ver!
sehen – görmek
du siehst – sen görüyorsun
sieh! – gör!
* Singularda konusmalarda cümle sonuna gelen e düser Plural da kelime sonuna t eklenir. Höfenlichkeit ta kelime aynen kalir sonuna Sie nezaket eki eklenir.
– Gehe – Geh
– Komme – Komm
– Arbeite – Arbeit
– Lerne – Lern
Cümle Kurulumu, Örnek Cümleler
– Schreib einen Brief / Bir mektup yaz.(Singular)
– Schreibt einen Brief / Bir mektup yazin.(Plural)
– Schreiben Sie einen Brief / Bir mektup yazarmisiniz. ( Höflichkeit)
– Komm morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gel. (Singular)
– Kommt morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gelin (Plural)
– Kommen Sie morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gelirmisiniz. ( Höflichkeit)
doch eki ile ;
– Komm heute / bugün gel.(Singular)
– Komm doch heute / bugün gelsene.(Singular)
– Kommt doch heute / bugün gelsenize.(Plural)
– Kommen Sie doch heute / bugün gelirmisiniz..( Höflichkeit)
– Lauf schnell / Hizli yürü.(Singular)
– Lauf doch schnell / Hizli yürüsene.(Singular)
– iss doch einen Kuchen / Bir kek yesene.(Singular)
– Ess doch einen Kuchen / Bir kek yesenize.(Plural)
– Esen Sie einen Kuchen / Bir kek yermisiniz. .( Höflichkeit)
Olumsuz cümle kurulumlarinda nicht ve kein olumsuzluk eki cümleye dahil edilir.
– Spiel Fussball. / Futbol oyna.(Singular)
– Spielt Fussball. / Futbol oynayin.(Plural)
– Spielen Sie Fussball. / Futbol oynayiniz.( Höflichkeit)
– Arbeite nicht. / Calisma (Singular)
– Arbeitet nicht ./ Calismayin (Plural)
– Arbeiten Sie nicht. / Calismayiniz. ( Höflichkeit)
– Kauft kein Auto / Bir araba almayin(Plural)
– Kaufen Sie ein Auto / Bir araba aliniz. ( Höflichkeit)
– Kaufen Sie kein Auto / Bir araba almayiniz.( Höflichkeit)
– Kauf ein Auto / Bir araba al.(Singular)
– Kauf kein Auto / Bir araba alma.(Singular)
– Kauft ein Auto / Bir araba alin.(Plural)
– Komm am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de gel.(Singular)
– Kommt am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de gelin.(Plural)
– Kommen Sie am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de geliniz.( Höflichkeit)
isim le emir kipleri ;
– Mehmet Geh / Mehmet git.
– Aylin und Mehmet Kommt / Aylin, Mehmet gelin.
– Herr Müller Kommen Sie / Bay Müller Gelirmisiniz.
Almanca’da da Türkcedeki gibi emir cümleleri 3 gruba ayrilir: a) 2.Tekil sahisa verilen emir ( du/sen ) b) 2.Cogul sahisa verilen emir ( ihr/siz ) c) Resmi sahisa verilen emir ( Sie/siz ) a) Du sahsina verilen emir kipinde fiilin sonundaki -en mastar eki atilir ve fiilin kökü alinarak emir kipi haline getirilir. schlafen : Uyumak bleiben : Kalmak sagen : Söylemek b) Ihr sahsina verilen emirde, ayni simdiki zaman cekiminde oldugu gibi fiilin köküne -t eki gelir. sprechen : Konusmak fragen : Sormak warten : Beklemek c) Sie sahsina verilen emirde, fiil mastar haliyle kalir. Sadece yanina Sie sahis zamiri eklenir. laufen : Kosmak hören : Dinlemek lösen : Cözmek Eger kökü d, t, m, n, ig ile biten fiiller, emir kipine dönüstürülecekse du ve ihr sahislarinda sonlarina – e ve – et takisi alirlar. Atmen : Nefes almak bilden : Kurmak,olusturmak antworten : Cevap vermek rechnen : Hesaplamak YARDIMCI FIILLER ( Hilfsverben ) ILE EMIR KIPI YAPILISI SEIN Sei vorsichtig ! Dikkatli ol (du ) HABEN WERDEN Not : Emir kipinden sonra daima ünlem isareti konur.
|
… |
