Imperativ

Türkçe’de bir eylemin (oluşun) yerine getirilmesi için karşımızdaki kişiye; “yap!, git!, Söyle!” şeklinde emir verir ya da ikazda bulunuruz. Bu durumda fiillerin emir kipi haline geçirilmesinde –mek. –mak, ekleri kaldırılır.

gelmek – gel!

yapmak – yap!

söylemek – söyle!

öğrenmek – öğren!    

Almanca’da ise bir fiilin emir kipi teşkil edilirken. emir kipi yapılacak olan fiilin mastar halinin sonunda bulunan (-n) harfi kalkar.

kommen -gelmek

komme ! –gel !

machen -yapmak

mache ! –yap !

sagen – söylemek

sage ! – söyle !

Gündelik konuşmalarda bu durum dışında, fiillerin “en takısı kaldırılarak da emir kipi yapılmaktadır.

Komm ! – gel!

Geh ! – git!

Sen şahıs zamiri ile şimdiki zaman çekimi yapılırken (-i) halinde  değişen fillerin emir sıraları da bu değişen (i) inceltme hali ile yapılır.

nehmen – almak

du nimmst – sen alıyorsun

nimm ! – al!

geben– vermek

du gibst – sen veriyorsun

gib! – ver!

sehen – görmek

du siehst – sen görüyorsun

sieh! – gör!

* Singularda konusmalarda cümle sonuna gelen e düser Plural da kelime sonuna t eklenir. Höfenlichkeit ta kelime aynen kalir sonuna Sie nezaket eki eklenir.

– Gehe – Geh

– Komme – Komm

– Arbeite – Arbeit

– Lerne – Lern

Cümle Kurulumu, Örnek Cümleler

– Schreib einen Brief / Bir mektup yaz.(Singular)

– Schreibt einen Brief / Bir mektup yazin.(Plural)

– Schreiben Sie einen Brief / Bir mektup yazarmisiniz. ( Höflichkeit)

– Komm morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gel. (Singular)

– Kommt morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gelin (Plural)

– Kommen Sie morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gelirmisiniz. ( Höflichkeit)

doch eki ile ;

– Komm heute / bugün gel.(Singular)

– Komm doch heute / bugün gelsene.(Singular)

– Kommt doch heute / bugün gelsenize.(Plural)

– Kommen Sie doch heute / bugün gelirmisiniz..( Höflichkeit)

– Lauf schnell / Hizli yürü.(Singular)

– Lauf doch schnell / Hizli yürüsene.(Singular)

– iss doch einen Kuchen / Bir kek yesene.(Singular)

– Ess doch einen Kuchen / Bir kek yesenize.(Plural)

– Esen Sie einen Kuchen / Bir kek yermisiniz. .( Höflichkeit)

Olumsuz cümle kurulumlarinda nicht ve kein olumsuzluk eki cümleye dahil edilir.

– Spiel Fussball. / Futbol oyna.(Singular)

– Spielt Fussball. / Futbol oynayin.(Plural)

– Spielen Sie Fussball. / Futbol oynayiniz.( Höflichkeit)

– Arbeite nicht. / Calisma (Singular)

– Arbeitet nicht ./ Calismayin (Plural)

– Arbeiten Sie nicht. / Calismayiniz. ( Höflichkeit)

– Kauft kein Auto / Bir araba almayin(Plural)

– Kaufen Sie ein Auto / Bir araba aliniz. ( Höflichkeit)

– Kaufen Sie kein Auto / Bir araba almayiniz.( Höflichkeit)

– Kauf ein Auto / Bir araba al.(Singular)

– Kauf kein Auto / Bir araba alma.(Singular)

– Kauft ein Auto / Bir araba alin.(Plural)

– Komm am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de gel.(Singular)

– Kommt am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de gelin.(Plural)

– Kommen Sie am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de geliniz.( Höflichkeit)

isim le emir kipleri ;

– Mehmet Geh / Mehmet git.

– Aylin und Mehmet Kommt / Aylin, Mehmet gelin.

– Herr Müller Kommen Sie / Bay Müller Gelirmisiniz.

Almanca’da da Türkcedeki gibi emir cümleleri 3 gruba ayrilir:

a) 2.Tekil sahisa verilen emir ( du/sen )

b) 2.Cogul sahisa verilen emir ( ihr/siz )

c) Resmi sahisa verilen emir ( Sie/siz )

a) Du sahsina verilen emir kipinde fiilin sonundaki -en mastar eki atilir ve fiilin kökü alinarak emir kipi haline getirilir.

schlafen : Uyumak
Schlaf ! Uyu

bleiben : Kalmak
Bleib ! Kal

sagen : Söylemek
Sag ! Söyle

b) Ihr sahsina verilen emirde, ayni simdiki zaman cekiminde oldugu gibi fiilin köküne -t eki gelir.

sprechen : Konusmak
Sprecht ! Konusun

fragen : Sormak
Fragt ! Sorun

warten : Beklemek
Wartet ! Bekleyin

c) Sie sahsina verilen emirde, fiil mastar haliyle kalir. Sadece yanina Sie sahis zamiri eklenir.

laufen : Kosmak
Laufen Sie ! Kosun

hören : Dinlemek
Hören Sie ! Dinleyin

lösen : Cözmek
Lösen Sie ! Cözün

Eger kökü d, t, m, n, ig ile biten fiiller, emir kipine dönüstürülecekse du ve ihr sahislarinda sonlarina – e ve – et takisi alirlar.

Atmen : Nefes almak
Atme ! Nefes al
Atmet ! Nefes alin

bilden : Kurmak,olusturmak
Bilde ein Satz ! Bir cümle kur
Bildet ein Satz ! Bir cümle kurun

antworten : Cevap vermek
Antworte auf meine Frage ! Soruma cevap ver
Antwortet auf meine Frage ! Soruma cevap verin

rechnen : Hesaplamak
Rechne noch einmal ! Birkez daha hesapla
Rechnet noch einmal ! Birkez daha hesaplayin

YARDIMCI FIILLER ( Hilfsverben ) ILE EMIR KIPI YAPILISI

SEIN

Sei vorsichtig ! Dikkatli ol (du )
Seid vorsichtig ! Dikkatli olun ( ihr )
Seien Sie vorsichtig ! Dikkatli olun ( Sie )

HABEN
Hab keine Angst ! Korkma (du )
Habt keine Angst ! Korkmayin ( ihr )
Haben Sie keine Angst ! Korkmayin ( Sie )

WERDEN
werde nicht nevös ! Sinirlenme ( du )
werdet nicht nervös ! Sinirlenmeyin ( ihr )
werden Sie nicht nervös ! Sinirlenmeyin ( Sie )

Not : Emir kipinden sonra daima ünlem isareti konur.
 

Konu ile ilgili Örnek Testler >>